دعاها و نفرین ها در هر قوم و آئینی بوده و هست. در شهرستان تاریخی و فرهنگی استهبان نیز دعاها و نفرین ها در فرهنگ عامه مردم این دیار مرسوم است. برخی دعاها و نفرین ها مشترک میان سایر اقوام و رایج در میان تمامی مردم فارس و بلکه ایران است؛ اما محدودی از این ادعیه (دعاها) و نفرین ها مخصوص مردم شهری مثل استهبان فارس است. استاد محمدرضا آل ابراهیم طی پژوهش و تألیفی ارزنده، به جمع آوری آن‌ها پرداخته است:
بیشتر بخوانید »
مردم شهرستان استهبان، دیار انجیر و انار، آیین های ویژه ای برای ماه رمضان داشته اند که هنوز هم بسیاری از این آیین ها زنده و پایدار است.
بیشتر بخوانید »
با آب فراوانی که از چشمه های قهری، پازهری، مرخنه، بک بکو و گرداب سرازیر می شده، مردم آن ها را به یک جدول اصلی هدایت می کردند که ۱۱ آسیاب آبی در مسیر این آب ها تعبیه شد.
بیشتر بخوانید »
رمضان در فرهنگ مردم استهبان از گذشته های دور مردمِ استهبان مُتديّن و به ديانت نامور بوده اند و فَرايضِ دينیِ خودرا به نَحوِ اَحْسَن انجام میداده اند و حتی به پيشوازِ آن می رفته اند و با عشق و علاقه آمادگیِ خود را برای بَرگُزاریِ هرچه بهترِ آن اِعلام می داشته اند. آنچه در پی می آيد مربوط به سی چهل سال پيش است. گرچه برخی از اين مَراسِم مَنسوخ شده ولی هنوز بسياری از آن‌ها به قُوّتِ خود باقی است. تداركات پيش از ماه مبارك رمضان چند روز پيشاز ديدنِ هلالِ ماهِ مباركِ رمضان، ديوارِ خانه ها را گَردگيری میكردند. چنانچه اتاقها كاهْگِلی و دودخورده بود، با خاكِ رُس اندود میداده و يا با گَچ و گِلِ سفيد، ديوارها را زينت میدادند تا از تيرگی بدرآيد. مقداری نخود به آب میريختند و سپس لَپه میكردند. به تهيه ی عدس و لوبيا و ماش میپرداختند. زنان آردِ گندم و …
بیشتر بخوانید »
محمدرضا آل ابراهيم بزرگترين جشنِ ملى ايرانيان جشنِ نوروز يا عيدِ نوروز است كه از نخستين روزِ فروردين ماهِ هر سالِ خورشيدى آغاز مى شود. در ايرانِ باستان جشن ها و اعيادِ فراوانى مانندِ جشنِ سَدَه، جشنِ مِهرگان و… برقرار بوده است ولى هيچكدام از آن‌ها نتوانسته اند مانندِ جشنِ نوروز عظمت و قدرتِ خود را در اَذهانِ مردم حفظ كنند. هر ملتى براى خود جشن و عيدِ بزرگى دارد كه به مناسبتى در ايامِ سال گرامى مى دارد. اما ما ايرانيان، همزمان با زنده شدنِ مُجَدَدِ طبيعت و شكوفايىِ گُلها و سبزشدنِ درختان و آوازِ پَرندگان و صداىِ غُرشِ آبشارها و… جشن مى گيريم و نوروز را فرخُنده مى داريم و در گِراميداشتِ آن شادى ها نموده و كُدورَت ها را به كِنارى مى نهيم و خودرا براى كار و تلاشِ مُجَدَد آماده كرده و فردايى بهتر را براى هَمگان آرزو مى كنيم. در پيدايش و آغازِ جشنِ نوروز …
بیشتر بخوانید »
مراسم چار چو گردانی در استهبان پژوهش و گردآوری: محمدرضا آل ابراهیم «چارچو» که یزدی های به آن نخل می گویند عبارت است از اتاقکی چوبی به بلندی ۳-۴ گز که دارای چهار پایه است. کفِ «چارچو» مربع مستطیلی است به درازای تقریبی ۳ گز و پهنای ۲ گز. البته این اندازه ها یکسان نیست و به نظر سازنده و خادمین حسینیه ها بستگی دارد. کف چارچو را تخته کوبی کرده اند. در امتداد طول مستطیلی «چارچو» دو چوب از هر دو طرف حدود ۲ گز امتداد یافته است که هنگام چرخاندن با اضافه نمودن دو چوب دیگر به طور موقت از پهنا روی دوش نهاده و چارچو را می چرخانند. معمولاً هر چوبی را دو نفر در اختیار می گیرند که مجموعاً ۱۶ نفر مسئول چرخاندن چارچو می شوند. دو تخته ساخته شده طاقی شکل به طور عمود در دو پهنای کف چارچو قرار می گیرد که نوک آن توسط یک چوب به هم وصل می گردد و آنگاه با …
بیشتر بخوانید »
اُسُغون تو دس گُو بگير و بدو استخوان در دست گاو بگير و بدو تعداد بازيكنان: بيش از ۷ نفر محلّ بازي: كوچه وسايل بازي: يك تكّه استخوان طريقة بازي: ابتدا يكي از بازيكنان به نام استاد انتخاب مي‌شود. بقية بازيكنان همه در يك صف مي‌ايستند و دست‌هاي خود را از پشت قلّاب مي‌كنند. هيچ كس حق ندارد پشت سر خود را نگاه كند. اگر چنين كند از دست استاد پشت گردني مي‌خورد و از بازي اخراج مي‌شود. استاد پشت سر آن‌ها قدم زده و مي‌گويد: «اُسخون تو دس گُو بگير و بدو» و استخوان را يواشكي در دست يكي از بازيكنان مي‌نهد. بازيكن به محض دريافت استخوان پا به فرار مي‌گذارد تا هم خود را به وعده‌گاه كه ته كوچه است برساند و هم از لگد خوردن از ساير بازيكنان در امان بماند. چون همة بازيكنان گوش به زنگ مي‌باشند تا ببينند استخوان در دست چه كسي قرار مي‌گيرد …
بیشتر بخوانید »
آبشار استهبان يكي از زيباترين آبشارهاي منطقه است. اين آبشار در سال 1335 خورشيدي به همت حقيقت بخشدار آن زمان استهبان و به معماري حاج حسين بنا (معمارپور) و سنگ تراشي حاج احمد علي دژ ساخته شده است. داراي شانزده پله مي باشد كه با ريزش مداوم آبي زلال و گوارا كه از چشمه هاي كوههاي استهبان جاري مي شود، زيبايي و طراوت خاصي بدانجا بخشيده است. اين آبشار در سمت جنوبي استهبان در حاشيه بلوار قرار دارد. مسافراني كه راهي طولاني در پيش دارند و عازم سيرجان، بندرعباس، كرمان و زاهدان هستند ساعتي توقف نموده و خستگي راه را از تن بيرون مي كنند. آبشار استهبان به جاي آسياب سومي و با استفاده از جدول تنوره آن در محوطه باغ ملي ساخته شده است.
بیشتر بخوانید »
وب‌سايت رسمی محمدرضا آل‌ابراهيم پژوهشگر و نويسنده