وب‌سايت رسمی محمدرضا آل‌ابراهيم پژوهشگر و نويسنده
نوشته های مشابه
شمس روحانی و روشنفکر استهباناتی
محمد شمس (۱۳۵۸-۱۲۸۸ خورشیدی) فرزند محمدباقر فرزند ملا محمد فرزند حاج ملا محمدباقر واعظ استهباناتی فرزند ملاعلی اخباری از احفاد شیخ صدوق رحمتالله علیه میباشد.
محمد شمس در شهرستان مذهبی و فرهنگی استهبان دیده به گیتی گشود و در زادگاه خود علم و دانش را فرا گرفت و در سن ۱۲ سالگی به دست مرحوم زندهیاد «نظامالعلماء» به لباس روحانیت ملبس شد.
وی روحانی روشنفکر، مردمدار، خوش برخورد و دارای اخلاقی حسنه بود و با همه مردم میجوشید و حاضر جواب بود. از خوش رفتاریهایش با مردم داستانها بر سر زبانهاست. نگارنده این سطور چندین سرگذشت مربوط به شهرستانهای نیریز و داراب از ایشان شنیدهام که همه جالب توجه میباشند. شمس، صوتی ملیح و جذاب و نطق و بیانی فصیح داشت.
در مجالس روضه خوانی به منبر میرفت، به موعظه میپرداخت و روضه میخواند. سخنانش در شنوندگان اثر خوبی به جا میگذاشت و آنها را مجذوب بیانات خود و فریفته نطق فصیح خویش میکرد.
شمس استهباناتی شاعری شیرین سخن، خوش ذوق و قریحه بود که طبعی روان و رسا داشت و از دلباختگان ادبیات شیرین پارسی بود. وی در زمینههای گوناگون از جمله غزل و فرهنگ عامه مردم (فولکلور) زادگاه خود استهبان، اشعار نغزی سروده است.
چون به خاندان عصمت و طهارت علیهالسلام علاقه وافر و ارادت خاص داشت در وصف حضرت علی ابن ابیطالب(ع) و سرور آزادگان جهان و قافله سالار شهدای دشت نینوا و کربلای معلی و یاران باوفایش (ع) اشعار عالی، نغز و نوحههای خوبی سروده است.
محمدرضا آل ابراهیم فرهنگی فرهیخته و پژوهشگر گرانقدر و نویسندهای توانمند با کوشش و زحمات خستگی ناپذیر شبانهروزی خود، تاکنون چندین کتاب مفید مثمر ثمر در شرح حال بزرگان، دانشمندان و در وصف زادگاه خود در زمینههای گوناگون به زیور چاپ مزین کرده است. از جمله چهار جلد کتاب نیز از شمس استهباناتی، هم شهری خود به نامهای؛ ۱-غزلیات شمس ۲-مجموعه اشعار محلی ۳-شاهکار عشق با شور عاشورا ۴-نوحههای شمس به چاپ رسانیده است. آل ابراهیم میگوید:
نوحههای شمس را از دو جلد دفتر جداگانه با تفاوتهایی که یکی از آنها با دست خط خود شاعر نوشته شده که بدون جلد، صفحههای آغازین و پایانی آن به مرور زمان فرسوده و پاره شده بود و ابتدا و انتها نداشت. اما ارزش و بهای آن بسیار بود. زیرا یادگار خود شاعر بود که به جا مانده است. دیگری که توسط خانم شمسالملوک دختر بزرگوار زندهیاد شمس نوشته شده که در سالهای اخیر از روی دفتر پدر و برخی از اشعار پراکنده دیگر تهیه کرده است، استفاده شده باید گفت: الحق با همت محقق ارجمند نام خویش و استهبان را در کارهایش جاودانه و همیشگی کرده است که نتیجه کار او در دسترس ماست. مردم استهبان باید کمال تشکر و قدردانی را از آقای آل ابراهیم داشته باشند. به خوانندگان گرامی توصیه میشود کتابهایی را که آل ابراهیم با زحمت گرد آورده و به چاپ رسانیده است، تهیه و مطالعه کنند و از مزایای آنها بهرهمند شوند. در اینجا قطعهای از سرودههای شمس تحت عنوان مناجات را انتخاب و در ادامه میآوریم.
در پایان یادآوری میشوم که باقیات صالحات زنده یاد شمس استهباناتی دو چیز است:
۱ -فرزندان صالح به نامهای محمدباقر، محمدعلی، محمدحسین، قمرتاج، شمسالملوک و اختر.
۲ -اشعار نغز ایشان در قالبهای گوناگون. مولوی میگوید:
«باقیات الصالحات آمد کریم
رسته از صد آفت و اخطار و بیم»
* * *
مناجات
الهی عفو کن ما را الهی
ببخشا این سر و پا را الهی
به ما ز امروز آسان ساز آسان
همان سختی فردا را الهی
دل ما را شرر زن ز آتش عشق
نسوزان سنگ خارا را الهی
اگر ما را پسندی، ما نخواهیم
نه دنیا را، نه عقبی را الهی
الهی نفس سرکش کشت ما را
زما کم کن تمنا را الهی
بگو تا بحر الطافت بجوشد
به موج انداز دریا را الهی
ره ما میزند ابلیس مردود
بزن این دزد رسوا را الهی
به عاشق بخشی ار سیم و زری تو
ثریا تا ثریا را الهی
به ما علم عبودیت بیاموز
وزان مکتب، الفبا را الهی
نشان ده بر دل گم کرده، راهی
ره فردوس اعلا را الهی
مگردان از دل ما روی گردان
ولای آل طاها را الهی
منبع
